15/11/2022
Perdu (Kloveniersburgwal 86, Amsterdam)
20:00 t/m 22:00

Opnieuw denken over de witte man

Alex Thinius, Leon Heuts

Het gaat vaak over de witte man – te vaak? – en meestal is dat niet in positieve termen. Zo zou hij alleen andere witte mannen serieus nemen, agressief zijn, en machtswellustig. De witte man heeft het allicht zwaar te verduren en vanuit dat perspectief is het geen verrassing dat ook het ideaal van de witte man opnieuw de kop opsteekt: de sterke leider, de strijder, het genie en zelfs het ontblote (afgetrainde) torso doet op onbewaakte momenten zijn intrede in films en series.

Maar wie is de witte man eigenlijk en bestaat hij wel? De intersectionele feministische theorie en gender studies spreken vaak over de vele posities die niet samenvallen met de witte mannelijke norm. Ze bevragen het verschil tussen sekse en gender en sommigen werpen zelfs de vraag op of de ‘vrouw’ –  en dus ook de ‘man’ – wel bestaat. Is er een mannelijke essentie? Een mannelijke subjectiviteit? Welke rol speelt het mannelijke lichaam daarin? En wat heeft witheid daar eigenlijk mee te maken?

Datzelfde witte mannelijke lichaam zou ook de basis zijn voor de westerse cultuur, de moderne wetenschap en de rationaliteit waarop de filosofie zich beroept. Maar wat betekent dat eigenlijk voor mannen die vandaag gewoon hun leven proberen te leiden? Waar raken maatschappelijke structuren aan het individu en in hoeverre herkennen mannen zich eigenlijk in de rollen die aan hen worden toegeschreven? 

Tegelijkertijd is er natuurlijk een politieke realiteit waarin mannen meer hogere posities bekleden, over het algemeen meer verdienen en vaker voorkomen in criminaliteitscijfers. Het voelt alsof de tijd is aangebroken waarin anderen ontegenzeggelijk hun plek vinden, maar wat is de plek van de man dan nog op het toneel? 

Als filosofen – met een eigen lange traditie van mannelijke filosofen achter ons – vinden wij het de hoogste tijd voor een gesprek over witte mannen en mannelijkheid, met witte mannen in de hoofdrol. Georganiseerd door vrouwen, dat wel, maar met ruggespraak van onze mannelijke redactiecollega’s.

Over de sprekers

Alex Thinius is filosoof en cultuursocioloog, werkzaam aan de UvA. Hun onderzoek gaat vooral over het concept gender in relatie tot sekse en in hoeverre dit ons bestaan beïnvloedt. Zo schreef hen onder andere over de metaforen die wetenschappers gebruiken om gender te beschrijven. In Filosofie Magazine verscheen eerder een essay over het onbehagen van de moderne man, geschreven samen met Veronica Vasterling.

Leon Heuts is hoofd Studium Generale van TU Delft. Eerder was hij hoofdredacteur van NEMO Kennislink en hoofdredacteur van Filosofie Magazine. Als witte man met dito zelfbeklag ontkomt hij er niet aan om soms mannelijkheid onder de loep te nemen. Hij werd door Opzij aan de tand gevoeld omdat hij mannen die zichzelf feminist noemen wantrouwt, en ging hij naar de kern van de zaak tijdens een voordracht voor kennisinstituut voor emancipatie en vrouwengeschiedenis Atria onder de titel ‘de testikels van Jan W.’.

Programma en moderatie: Alrun Bernhard en Sophie van Balen

Overige Informatie

De deuren openen om 19:30.

Tickets zijn € 9,75 of € 7,50 (voor studenten en stadspashouders).